Revizyon Kalça Protezi

Revizyon Kalça Protezi Ameliyatı

Nedir?

Total kalça protezi ameliyatı, kontrol altına alınamayan kalça ağrısı nedeniyle günlük aktivitelerini bile yerine getiremeyen kişilere fonksiyonel bir yaşam sürdürmek amacıyla yapılır. Ancak gelişebilecek sorunlar protezin yenilenmesini zorunlu kılabilir. İlk kalça protezi ameliyatında yerleştirilen yapay kalça eklemi (protez) parçalarının bazı kısımlarının veya tamamının değiştirilmesi sürecine Revizyon Kalça Protezi Ameliyatı denir.

Revizyon kalça protezi ameliyatının temel amacı da gibi ağrıyı azaltmak ve işlev kazandırmaktır. Ancak geçirilen sürecin tamamen farklı olduğu unutulmamalıdır.

Neden/Ne zaman ihtiyaç duyarız?

Revizyon ameliyatı mekanik ve enfektif olarak iki temel sorun sonucu yapılmaktadır. Enfektif neden, mevcut protezin enfeksiyon kapmasıdır. Primer protez ile kemiğin entgrasyonunun bozulması (gevşemesi), metal ve/veya plastik protez parçalarının aşınması, instabilite (anormal hareket) ve tekrarlayan çıkık olması gibi durumlarda mekanik nedenden söz edebiliriz.

Enfeksiyon nedeniyle yapılan revizyon kalça protezi cerrahisi:  

Enfeksiyon bütün cerrahi işlemlerden sonra oluşabilecek potansiyel bir sorundur.  Protez enfeksiyonunu bakterilerin protez parçaları ve/veya çevresindeki kemikte görülmesi olarak tanımlayabiliriz. Ameliyattan sonra ilk 6-8 hafta içinde ortaya çıkan enfeksiyonu Erken dönem; bu periyottan sonraki enfeksiyonu Geç dönem olarak sınıflandırırız. Tedavi bu sınıflandırmaya göre programlanır.

Erken dönem enfeksiyonlarda çoğunlukla debridman ve sınırlı kompenent değişimi (baş ve insert) yapılır. Bu ameliyat esnasında protez çevresinden alınan kültürler sonraki dönemde uygulanacak antibiyotik tedavisine karar vermek için kullanılır. Ayrıca yapay eklem parçaları özel solüsyonlarla yıkanır. Operasyon sonrası antibiyotik tedavisi programlanır ve etkin hale gelmesi sağlanır.

Geç dönem enfeksiyonlarda yapay eklem parçalarında ve komşuluğundaki kemikte enfeksiyona neden olan etken mevcuttur. Çoğunlukla tüm yapay eklem parçalarının değişimini gerektirecek tek ya da iki aşamalı cerrahi işlem uygulanır.

Tek aşamalı cerrahi işlemde aynı ameliyatta primer protez çıkarılır, komşuluğundaki kemik mekanik olarak temizlenir. Yani enfeksiyon nedeniyle oluşan ölü dokular uzaklaştırılır. Geride kalan kemikler ve eklem boşluğu özel solüsyonlarla yıkanıp yeni protez yerleştirilir. Protez çevresinden ve kemikten alınan kültürler sonucunda üretilen mikroba göre antibiyotik tedavisi başlanır. Kandaki enfeksiyon parametreleri ile takibi yapılır.

İki seanslı revizyon cerrahisinde ise enfekte olmuş protez çıkarıldıktan sonra kemik debride edilir. Oluşan boşluğu doldurmak için geçici olarak antibiyotikli kemik çimentosundan yapılan protez yerleştirilir. Etken mikroorganizmalara karşı uygun antibiyotik tedavisi verilir. Kan değerlerindeki enfeksiyon parametrelerinin takibi ile ikinci ameliyatın yapılacağı zamana karar verilir. Takribi olarak bu süre altı ile sekiz hafta arasında değişmektedir. Uygun şartlar sağlandığında geçici protez çıkartılır ve revizyon kalça protezi takılır. Bu ameliyat sonrası ortalama altı ay antibiyotik tedavisi gerekebilir.

Aşınma ve gevşeme nedeniyle revizyon cerrahisi:      

Gevşemeye neden olan faktörler ilk yerleştirilen protezin teknolojik durumu ve yapılan tekniğe göre değişiklik gösterir. Bu faktörlere bağlı olarak primer diz protezinin kemiğe tutunmasının bozulmasına gevşeme denir. Gevşeme sonucu protez ve kemik arasında ortaya çıkan mikro hareketler ağrıya ve kemikte aşınmaya neden olur. Bazı durumlarda protez parçaları arasındaki sürtünme ortamında olan plastik parçadan kaynaklı mikro parçacıklar protez çevresinde birikerek bağışıklık sisteminin aktivasyonuna neden olur. Bu reaksiyon protez çevresindeki kemiği de etkileyebilir ve osteoliz olarak adlandırılan kemik kaybı gelişir. Bu kayıp protez ile kemik arasındaki bağlantının gevşemesi demektir. Gevşeme ve aşınma nedeniyle yapılacak revizyon cerrahisinde çoğunlukla bütün yapay eklem parçaları değiştirilir. osteoliz gibi kemik kaybı durumlarında kemiğin hacim kaybı ve aşırı zayıflaması nedeniyle revizyon protezi kemiğe tutturmak için ek implantlar, aparatlar ve kemik greftleri gerekebilir.

Tekrarlayan çıkık nedeniyle revizyon cerrahisi:  

Kalça protezinin düzgün çalışması için top şeklindeki başın yuvanın içinde hareketli olması gerekir. Bazı pozisyonlar ya da hareketlerle bu uyum bozuluyor ise kalça protezi çıkığından bahsedilir. Tekrarlayan çıkık durumlarında protez yerleşim pozisyonlarını değiştirmek için yada çıkık önleyici özel materyaller yerleştirmek için revizyon cerrahisine ihtiyaç duyulur.

Protez çevresindeki kırık nedeniyle revizyon cerrahisi:

Protez çevresinde çoğunlukla travmayla oluşan kemik kırıklarına periprostetik kırık denilmektedir. Protezin kemiğe tutulumuna göre ve kırığın geometrisine göre yapılan revizyon cerrahi değişmektedir. Protezin kemik ile ilişkisi bozulmamışsa protez değiştirilmeden kemik tespit yöntemleri (plak, vida, tel vb.) uygulanırken ilişki bozulmuş ise revizyon kalça protezi ile ilk yapılan kalça protezi değiştirilebilir.